TĂNG TRƯỞNG BÙ - LÝ DO VÌ SAO TÔM VẪN CÓ THỂ "BỨT PHÁ" TĂNG TRƯỞNG SAU THỜI GIAN "CẮT CỬ" ĐIỀU TRỊ BỆNH
1. Khái niệm tăng trưởng bù:
Tăng trưởng bù là hiện tượng tôm tăng trưởng nhanh bất thường sau giai đoạn thiếu ăn hoặc stress. Trong điều kiện tự nhiên hoặc khi nuôi tôm gặp bệnh (như EMS), việc tạm thời giảm hoặc ngưng cho ăn có thể giúp tôm sau đó “bật lên” tăng trưởng nhanh hơn, hấp thu dinh dưỡng hiệu quả để bù lại trọng lượng đã mất.
2. Lợi ích khi cắt giảm thức ăn lúc tôm bệnh:
Trong điều trị EMS, ngưng cho ăn vài ngày giúp hạn chế dư thừa thức ăn – nguồn gây phát triển vi khuẩn Vibrio, giảm lột xác (nguy cơ chết do gan tụy yếu) và ổn định đàn tôm. Sau đó, tôm sẽ ăn mạnh, hấp thu tốt và tăng trưởng bù hiệu quả nếu được cung cấp thức ăn lại hợp lý.
3. Cơ chế sinh học của tăng trưởng bù:
Tôm giống con người, sau khi bệnh sẽ ăn ngon và hấp thu tốt hơn. Các enzyme tiêu hóa vẫn duy trì trong thời gian thiếu ăn, giúp tôm phục hồi nhanh. FCR cải thiện, hormone nội tiết cũng hỗ trợ tăng trưởng. Tăng trưởng bù cũng xảy ra sau các loại stress khác như thiếu oxy, lạnh, mật độ cao, nếu thời gian stress không kéo dài.
4. Nghiên cứu thực nghiệm:
Thí nghiệm năm 2023 chia tôm thành 3 nhóm: đối chứng, T3 (giảm ăn 3 ngày), T6 (giảm ăn 6 ngày). Sau giai đoạn phục hồi, cả hai nhóm T3 và T6 đều tăng trưởng bù và đạt khối lượng tương đương nhóm đối chứng vào ngày 35. Đặc biệt, nhóm T6 có tốc độ tăng trưởng mạnh nhất trong giai đoạn phục hồi.
5. Lưu ý khi áp dụng và kết luận:
Tăng trưởng bù chỉ hiệu quả nếu cắt giảm thức ăn đúng lúc, đúng thời gian (2–5 ngày). Sau đó cần bổ sung thức ăn chất lượng cao, dễ tiêu, có thêm men tiêu hóa, vitamin, khoáng, chất bổ gan. Không nên lạm dụng việc bỏ đói tôm vì dễ gây suy kiệt. Đây là một cơ chế tự nhiên hữu ích, giúp người nuôi yên tâm hơn khi xử lý bệnh trong ao nuôi.
