Aquavoltaics: tích hợp sử dụng diện tích nước trong công nghệ quang điện và nuôi trồng thủy sản. Ảnh Kiwiwand

Năng lượng tái tạo đã phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây và trở thành một trong những lựa chọn phổ biến nhất để sản xuất điện trên toàn cầu.

Chính phủ Đài Loan đã khởi xướng nhiều dự án phát triển năng lượng tái tạo (một trong số đó là công nghệ quang điện) đồng thời cam kết tăng tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo lên 20% vào năm 2025.  

Năm 2019, tỷ trọng công suất lắp đặt của Đài Loan bao gồm các nhà máy nhiệt điện than (36,7%); nhà máy nhiệt điện khí hóa lỏng (31,4%); điện hạt nhân (6,9%); nhà máy nhiệt điện chạy dầu (5,5%) và năng lượng tái tạo chiếm 13,9% (quang điện chiếm 7,4% và năng lượng gió chiếm 1,5%). Do đó, Đài Loan phải đối mặt với một hành trình dài để tăng tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo và mục tiêu thúc đẩy công nghệ quang điện (PV) với kế hoạch dài hạn là đạt 20 GW công suất lắp đặt vào năm 2025. 

Để đáp ứng mục tiêu năng lượng tái tạo của chính phủ Đài Loan, các hệ thống công nghệ quang điện phải được lắp đặt trên diện tích lớn dự kiến sẽ chiếm khoảng 20.000 ha đất. Tuy nhiên, sự hạn chế đất đai ở Đài Loan đã gây khó khăn trong việc thực thi các chính sách ưu đãi về đất đai để tạo điều kiện phát triển hệ thống. Vì vậy, chính phủ bắt đầu ủng hộ chính sách tích hợp công nghệ quang điện vào các hoạt động nuôi trồng thủy sản (Aquavoltaics) mà không ảnh hưởng đến hoạt động nuôi trồng ban đầu đạt được tình thế đôi bên cùng có lợi. 

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng năng lượng tái tạo trong nuôi trồng thủy sản là khả thi về mặt kinh tế, miễn là có được sự hỗ trợ của chính phủ hoặc đầu tư của doanh nghiệp. 

Tuy nhiên, do các yếu tố bất lợi khác nhau mà ngành nuôi trồng thủy sản có thể gặp phải và sự thiếu đồng thuận của các bên liên quan (bao gồm chủ đất, nông dân, chính phủ, các nhà nghiên cứu,..) có thể gây khó khăn trong việc thúc đẩy chính sách mới. Khi chính sách này có hiệu lực, các chủ đất bắt đầu khai thác diện tích ao nuôi cá, điều này gây ảnh hưởng xấu đến giá ao cá và gây ảnh hưởng đến người nông dân, người thuê và môi trường. 

Chính phủ Đài Loan quyết định ủng hộ chính sách tích hợp công nghệ quang điện vào các hoạt động nuôi trồng thủy sản (Aquavoltaics). Ảnh minh họa ria.ru

Thêm vào đó, nông dân vẫn lo ngại về tác động môi trường của các cơ sở lắp đặt công nghệ quang điện, các vấn đề sửa chữa và bảo trì, giảm sản lượng sản xuất và giá trị sản lượng, tăng giá đất hoặc giá thuê, thời hạn hợp đồng dài, khả năng có những ảnh hưởng tiêu cực đến sinh kế, chất lượng cuộc sống của cư dân và các thiệt hại rủi ro tiềm ẩn khác. Vì những lo ngại này, nông dân có thái độ dè dặt đối với việc áp dụng chính sách. 

Trong khi nông dân chú trọng hơn đến những rủi ro có thể gặp phải thì chính phủ quan tâm nhiều hơn đến chất lượng của các sản phẩm thủy sản, trách nhiệm xã hội đối với các hệ sinh thái nước, sự an toàn và lợi ích lâu dài của các hệ thống quang điện. Đồng thời các nhà nghiên cứu bày tỏ lo ngại về tác động của hệ thống quang điện đến các tuyến đường di cư, hành vi kiếm ăn và bảo tồn môi trường sống của các cộng đồng sinh vật lân cận.

Dựa trên những phát hiện và phân tích hiện tại, các nhà nghiên cứu đề xuất các yếu tố quan trọng cần được xem xét để duy trì hiệu quả của chính sách mới bao gồm (1) chuyển đổi nuôi trồng thủy sản quy mô nhỏ sang nuôi trồng thủy sản hợp tác, (2) duy trì hệ sinh thái trong các khu vực nuôi trồng thủy sản, (3) giới thiệu công nghệ quản lý nuôi trồng thủy sản tối ưu để đảm bảo lợi ích của nông dân và (4) đạt được sự tham gia và chấp thuận của cộng đồng nông dân địa phương. 

Chính phủ cần ưu tiên các nguồn lực để tạo mối quan hệ đối tác bền chặt, xây dựng hệ thống thủy sản bền vững và hệ thống năng lượng tái tạo mà tất cả mọi người đều có thể tiếp cận dài hạn.  Nhìn chung, kinh nghiệm của Đài Loan trong việc phát triển các chính sách năng lượng tái tạo mới trong nuôi trồng thủy sản góp phần cung cấp thêm thông tin, tài liệu tham khảo cho các quốc gia, khu vực khác.

Nguồn: Hsiao, Y. J., Chen, J. L., & Huang, C. T. (2021). What are the challenges and opportunities in implementing Taiwan’s aquavoltaics policy? A roadmap for achieving symbiosis between small-scale aquaculture and photovoltaics [online], viewed 15 October 2021, from:.

Nguồn: Tép Bạc