PHÈN TRONG AO NUÔI TÔM

Hầu hết diện tích nuôi tôm của đồng bằng Sông Cửu Long điều bị nhiễm phèn, đây là đặc tính thổ nhưỡng vùng miền, từ vị trí mặt đất bình thường, đào sâu xuống 20cm là có dấu hiệu xuất hiện của phèn, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nước và sức khoẻ của tôm nuôi.

Có 2 loại phèn là Phèn Sắt và phèn Nhôm, Phèn làm giảm pH, đốt cháy kiềm tạo nước có độ kiềm thấp, khó khăn trong gây màu nước , ảnh hưởng đến sự phát triển của tảo, vi sinh, và tôm nuôi. 2 

Ngoài ra lớp phèn ở tầng đáy sẽ có xu hướng di chuyển lên bề mặt liên tục và ảnh hưởng hưởng đến môi trường nuôi tôm qua hai trường hợp

1. Ở giai đoạn tôm dưới 1 tháng tuổi: lớp phèn đáy tiềm tàng được tích luỹ kết hợp với sự lắng của các chất hữu cơ, xác tảo, thữ ăn dư thừa, hoá chất tồn lưu, đây là môi trường phù hợp của Bio flim⁽¹⁾ (ổ vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng) gây độc và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ tôm, gây ra hội chứng: lột dính vỏ, vàng chân, vàng mang, vàng gan, phân nát, đường ruột đức khúc.
2. Đến giai đoạn tôm trên 20 ngày tuổi: lúc này khi tôm có khả năng tự bắt mồi tốt, mật độ và kích thước tôm đủ lớn, nhu cầu hoạt động và tìm kiếm thức ăn cao, tôm bắt đầu bươi đáy mạnh hàng ngày, sẽ làm cho chỉ số Fe²⁺ sẽ tăng dần khi đi đo nước, tôm càng khoẻ mạnh thì Fe2+ sẽ càng nhiều và liên tục ở khu vực phèn. Gây mất tảo, giảm pH, giảm kiềm, gây nước đục phù sa, khả năng cao tôm lột dính vỏ, gan tuỵ mờ, và ruột yếu 

Cách lựa chọn dòng sản phẩm hạ phèn trên thị trường hiện nay rất đa dạng, tuy nhiên có thể phân biệt qua các nhóm sau.

1. EDTA - Ethylen Diamin Tetracetic Acid: Thường dùng nhất trong ao nuôi tôm, đây là chất làm mềm nước, có nghĩa là ngoài hấp thu phèn nó sẽ hấp thu hết tất cả khoáng có lợi khác xuất hiện trong ao nuôi, ưu điểm là hấp thu phèn nhanh, nhược điểm là làm mất khoáng trong ao, giảm pH, giảm kiềm, dùng nhiều, quá liêu và lâu ngày sẽ làm tôm mềm vỏ.
2. PAC: Poly Alumium Chloride (dạng bột, có màu vàng nghệ hoặc trắng) là hoá chất trợ lắng, tạo bông và tạo phức kết hợp với các ion kim loại và chất hữu cơ, ưu điểm rẽ tiền, xữ lý phèn nước nhanh, hiệu quả, khuyết điểm dùng nhiều gây độc, ảnh hưởng đến vi sinh, dễ phát sinh tảo độc, nấm, ký sinh trùng tầng đáy, nguyên nhân chính gây nhớt đáy và bợn đáy.
3. Vi sinh hạ phèn - Thio bacillus SPP: đây là giải pháp tốt khi phèn ở dạng F²⁺ hoà tan trong nước, tuy nhiên khi sử dụng sẽ làm chi phí cao, và dễ làm giảm pH, kiềm.